Tradycja i rodzina – Wartości, które budują rozwój kancelarii WHAT.NOW
Czy faktycznie restrukturyzacja może uratować tysiące polskich firm? Na to oraz inne pytania odpowie Rafał Machaliński – Prezes Zarządu oraz założyciel Kancelarii Prawnej WHAT.NOW Sp. z o.o.
Rozmawiała BARBARA JOŃCZYK
Czy pandemia wywoła w Polsce i na całym świecie kryzys gospodarczy?
Wystąpienie kryzysu gospodarczego prognozowano już od dłuższego czasu w związku z napięciami ekonomicznymi na całym świecie. Zagadnienie kryzysu jest bardzo trudne ze względu na złożoność procesów ekonomicznych i ich powiązań ze wszystkimi strategicznymi sektorami gospodarczymi, jednak zawsze niesie ono ze sobą weryfikację i zmianę dotychczasowego rozkładu sił gospodarczych. Trwająca już przeszło rok pandemia przyspieszyła i zalegalizowała pewne mechanizmy, które doprowadziły do aktualnej sytuacji ekonomicznej na świecie. Niewątpliwie przedłużający się czas pandemii przyczynia siędo szybszej weryfikacji realnego potencjału w różnych sektorach, dzięki czemu podmioty, które utrzymywały się dotychczas tylko dzięki zewnętrznym dźwigniom finansowym, są poddane weryfikacji, a kontynuują działanie tylko te, które odnalazły się w nowej rzeczywistości.
Jak przedsiębiorcy mogą ochronić się przed skutkami kryzysu gospodarczego i utratą płynności finansowej?
Kryzys gospodarczy bardzo dotkliwie weryfikuje odporność na zmiany całej organizacji. Przetrwają tylko te podmioty, które skutecznie dywersyfikują swoje założenia biznesowe i szybko reagują na zmieniające się warunki obrotu gospodarczego. Największym problemem polskich przedsiębiorców jest bardzo duże zaangażowanie środków pochodzących z kredytów bankowych, które w związku z niekorzystną zmianą parametrów ekonomicznych w firmie mogą zostać postawione w stan natychmiastowej wymagalności. Może to doprowadzić w bardzo krótkim okresie do niewypłacalności danego podmiotu, pomimo że jego działalność jest perspektywiczna, a problemy często są spowodowane zatorami płatniczymi. Nie zmienia to jednak faktu, iż w sytuacji kryzysu gospodarczego dużo większą szans ęna przetrwanie mają podmioty, które nie korzystają z kredytów bankowych bądź ich zaangażowanie jest tylko pomocnicze, a nie stanowi podstawy funkcjonowania. Niemniej każde przedsiębiorstwo, które ma perspektywy dalszej działalności, może uzyskać pomoc i ochronę w toku postępowania restrukturyzacyjnego, które jest procesem priorytetowym dla podmiotów zagrożonych niewypłacalnością.
Na czym polega restrukturyzacja?
Restrukturyzacja sądowa ma na celu kompleksowo zabezpieczyć i zoptymalizować podmiot w takim zakresie, by mógł on dalej prawidłowo funkcjonować. W przypadku wypowiedzianych kredytów bankowych w toku restrukturyzacji przedsiębiorca może czuć się bezpiecznie, ponieważ będzie miał sądową ochronę przeciwegzekucyjną w postaci zakazu wypowiadania umów kredytowych, zabezpieczenia kont przed egzekucją komorniczą czy zabezpieczenia ma działalności przed licytacją. Zakres pomocy publicznej w restrukturyzacji jest bardzo szeroki i zawsze jest dostosowywany do potrzeb danego przedsiębiorcy w perspektywie utrzymania ciągłości działalności dłużnika, jak i ochrony interesów wierzycieli. Restrukturyzacja sądowa to jedyna kompleksowa pomoc, która faktycznie może doprowadzić do ochrony przedsiębiorcy w dobie kryzysu. Jest to jednak bardzo sformalizowany proces sądowy. Należy zawsze dobrze przygotować się do danego postępowania i nie czekać z wprowadzeniem restrukturyzacji, kiedy grozi nam już postępowanie egzekucyjne. Im wcześniej przedsiębiorca zgłosi się do kancelarii, tym większy zakres pomocy może uzyskać.
Jaki wpływ na sytuację przedsiębiorców ma zmiana polityki kredytowej i reorganizacja banków?
Sektor bankowy niewątpliwie przechodzi aktualnie reorganizację spowodowaną między innymi pandemią, ale również koniecznością automatyzacji procesów operacyjnych, które doprowadzą do optymalizacji nie tylko kosztów działalności, ale i dostępności do wszystkich usług bankowych w trybie online. Aktualne zmiany niosąze sobąbardzo znaczące konsekwencje dla całej gospodarki, której dźwignią niewątpliwie jest sektor bankowy. Od jego stabilności i elastyczności zależy stabilny wzrost gospodarczy. Zmiana polityki kredytowej, automatyzacja procesów decyzyjnych oraz obniżanie ryzyka szkodowości portfela kredytowego doprowadzą do znaczącego ograniczenia i eliminacji rozwoju usług brokerskich, struktur pośredniczących przy sprzedaży usług finansowych. Dzięki takiej strategii bank chce ograniczyć koszty i ryzyko oferując klientom łatwiej dostępny i tańszy produkt. Czy jednak naprawdę tak będzie? Zobaczymy na przestrzeni 2–3 lat, kiedy będzie można już zaobserwować kształtowanie się pierwszych trendów gospodarczych.
Czy proces restrukturyzacyjny można nazwać panaceum na problemy, z którymi przedsiębiorcy majądo czynienia na co dzień?
Restrukturyzacja to nie panaceum, to bardziej wprowadzenie zarządzania kryzysowego w przedsiębiorstwie, które potrzebuje pomocy, a jej otrzymanie wpłynie pozytywnie na całągospodarkę. Oczywiście, restrukturyzacja to bardzo skuteczna i rozległa pomoc dla przedsiębiorcy, który da rękojmiędalszego prawidłowego działania na rynku. Zawsze jednak priorytetem ochrony jest nie tylko dłużnik, ale przede wszystkim wierzyciele, otoczenie bliższe i dalsze, z którym kooperuje dłużnik, pracownicy oraz sam skarb państwa, który nie bez powodu udziela pomocy publicznej przedsiębiorcom z perspektywami. Restrukturyzacja jest społecznie i ekonomicznie zasadna, a jej wdrażanie powoduje stabilizację, która może się stać podstawą rozwoju gospodarki nawet w okresie kryzysu gospodarczego.
Jak zatem zdefiniować kluczowe korzyści płynące z restrukturyzacji? W jakim zakresie postępowanie restrukturyzacyjne może pomóc przetrwać przedsiębiorcy trwający kryzys oraz codzienne problemy finansowe?
Restrukturyzacja, jak wcześniej wspomniałem, to proces naprawczy. Aby osiągnąć założony plan restrukturyzacyjny, dłużnik może otrzymać pomoc publiczną m.in. w postaci:
- możliwości zawarcia układu z wierzycielami;
- zabezpieczenia umów kredytowych i leasingowych przed wypowiedzeniem;
- zabezpieczenia konta przed zajęciem komorniczym;
- zabezpieczenia majątku przed egzekucją;
- zabezpieczenia umów operacyjnych (umowy najmu/dzierżawy);
- rozwiązania niekorzystnych umów/kontraktów bez konsekwencji;
- obniżenia zobowiązań finan-sowych;
- umorzenia odsetek i kar umo-wnych;
- redukcji zadłużenia;
- optymalizacji dostosowywanej do faktycznych możliwości firmy;
- ochrony przed przerzuceniem odpowiedzialności finansowej na zarząd spółki kapitałowej;
- ochrony przed upadłością;
- ochrony przed zakazem prowadzenia działalności.
Należy jednak wziąć pod uwagę, iż zakres pomocy i ochrony musi być zawsze adekwatny do skali problemów w danej organizacji, a sama pomoc nie może doprowadzić do pokrzywdzenia wierzycieli, których ochrona jest również priorytetem całego postępowania restrukturyzacyjnego.
Zdjęcie, Sylwester Ciszek