Menu
Na tropie – jak wygląda praca prawdziwego detektywa?

Na tropie – jak wygląda praca prawdziwego detektywa?

– Każdy profesjonalny detektyw, zanim połączy dane fakty i przekaże wszelkie infor­macje swojemu klientowi, musi zebrać właściwe, niepodważalne dowody. Jednocześnie poszlaki są w tej pracy sprawą kluczową. Trzeba zwrócić uwagę nawet na najdrobniej­sze szczegóły – mówi Ilona Witusińska z biura detektywistycznego I.K. PROTECTOR.

Rozmawiała BARBARA JOŃCZYK

Detektyw to zawód, który wzbudza ogromne emocje. Jakie cechy powinien mieć dobry detektyw?

Na pewno nie rozpoznacie prywat­nego detektywa w tłumie ludzi, ponie­waż stara się on przede wszystkim nie wyróżniać. Jego zachowanie i wygląd podczas pracy nie mogą budzić po­dejrzeń. Detektywem może więc tak naprawdę być każdy. A jakimi cecha­mi odznacza się wykwalifikowany de­tektyw? Przede wszystkim to osoba spostrzegawcza o analitycznym umy­śle, która potrafi skojarzyć i połączyć fakty – „Dedukcja, drogi Watsonie, że­by szybko wyciągać wnioski i podjąć decyzję”.

Detektyw to także dobry psycho­log, ponieważ jest w stanie przewi­dzieć, w jaki sposób mogą zachować się ludzie i co może się wydarzyć. Ni­czym szachista odgaduje dwa ruchy do przodu. Ponadto cechują go cier­pliwość, opanowanie i spokój, ale też wrażliwość – większa część jego pra­cy opiera się przecież na obserwacji. Odwaga jest w tej profesji absolutnie niezbędna, gdyż mogą zdarzyć się nie­bezpieczne sytuacje. Zawód prywat­nego detektywa wymaga także rozle­głej wiedzy merytorycznej w zakresie prawa cywilnego, administracyjnego i karnego, kryminologii i kryminali­styki oraz psychologii. Jednak żadna wiedza nie zastąpi doświadczenia, a je zdobywa się latami. Profesjonalny de­tektyw to osoba, która cały czas się dokształca, rozwija i zdobywa nowe umiejętności.

Praca prywatnego detektywa polega na zdobywaniu informacji i na wywiadzie. Nam kojarzy się ona z pościgiem, pod­słuchami. A jak to wygląda w rzeczywi­stości?

Dzień każdego detektywa jest in­ny, bo każdy pracuje inaczej. Z całą pewnością można stwierdzić, że nie jest to praca polegająca na siedze­niu przy biurku. Dobry detektyw cały dzień działa, jest w ciągłym ruchu. Nie możemy zapomnieć o bardzo ważnej sprawie – żaden detektyw nie zajmu­je się wyłącznie jednym zleceniem. Tych spraw najczęściej jest nawet kil­kanaście w ciągu tygodnia. Oczywi­ście pracuje on według swoich zasad, ale przede wszystkim według kolejno­ści zleceń. Bardzo często zatrudnia śledczych, gdyż sam po prostu nie jest w stanie zająć się wszystkim.

Warto pamiętać, że czasami de­tektyw musi pracować nocą lub nad ranem. Nie zawsze jego dzień rozpo­czyna się od wschodu słońca i kończy z jego zachodem. To bardzo specyficz­ny i dosyć ciężki zawód. Śledczy musi dopasować swój rozkład dnia do wy­mogów sprawy, którą się zajmuje. Nie zawsze jest czas na to, aby spokojnie zjeść coś ciepłego. Zwykle odbywa się to w samochodzie czy w terenie, który jest właściwym miejscem pracy detek­tywa i pamiętajmy, że każda sprawa tego właśnie wymaga.

Każdy profesjonalny detektyw, zanim połączy dane fakty i przekaże wszelkie informacje swojemu kliento­wi, musi zebrać właściwe, niepodwa­żalne dowody. Jednocześnie poszlaki są w tej pracy sprawą kluczową. Trze­ba zwrócić uwagę nawet na najdrob­niejsze szczegóły.

Każdą sprawę zaczyna się prze­ważnie od sprawdzenia środowiska klienta. Dopiero w następnej kolejno­ści detektyw robi krok w przód. Mąż/żona, dzieci, przyjaciele – to środowi­sko jest najbliższe każdej osobie. Dla­tego jeśli mamy do czynienia z jakim­kolwiek oskarżeniem, detektyw musi bardzo precyzyjnie sprawdzić wszyst­kie informacje. Nie może być mowy o pomyłce. Czasami bywa tak, że na­leży zacząć współpracę z rodziną czy przyjaciółmi klienta.

Jakimi sprawami najczęściej zajmuje się prywatny detektyw? Większość my­śli, że zazwyczaj sprawami rodzinnymi, małżeńskimi, zdradami…

Rzeczywiście, część zadań zleca­nych biurom detektywistycznym do­tyczy zdrad małżeńskich. Dlaczego tak się dzieje? Po prostu nie zdajemy sobie sprawy, czym tak naprawdę jest w stanie zająć się detektyw. A szkoda, bowiem usługi detektywistyczne mogą przydać się wszędzie tam, gdzie zawo­dzą wszelkie inne rozwiązania.

W jakich przypadkach zgłosić się więc do agencji detektywistycznej? Oczywiście, także przy wspomnia­nych wcześniej zdradach małżeńskich czy też rozprawie związanej z rozwo­dem, jednak prywatny detektyw może także przydać się w kwestii ustalenia zdolności i wiarygodności płatniczych (alimenty i windykacja) oraz zobo­wiązań majątkowych. W przypadku firm, gdy w grę wchodzi ujawnienie informacji stanowiących tajemnicę handlową lub związaną z przedsię­biorstwem, jak dla przykładu w spra­wach związanych z nieuczciwą kon­kurencją lub bezprawnym używaniem nazw i znaków handlowych, korzysta­nie z usług detektywistycznych często staje się wręcz nieodzowne. Ponadto do zleceń otrzymywanych przez de­tektywów należą poszukiwanie mie­nia oraz osób zaginionych lub ukry­wających się (np. małżonka, który nie stawił się na rozprawę). Detektywi zbierają również informacje i dowody w sprawach karnych i cywilnych, któ­re mogą okazać się pomocne w toku postępowania. Zatem usługi detek­tywistyczne dotyczą zarówno spraw rodzinnych, jak i gospodarczych czy karnych.

Czym różni się wasze biuro od innych biur detektywistycznych?

Wygodne krzesło z biurkiem, smaczną kawą, dostępem do parkingu – to oczywiście taki firmowy żart. Wy­różnia nas bowiem nieszablonowość, ale także przyziemność czy raczej twarde stąpanie po ziemi. Interesu­je nas przede wszystkim rozwiązanie i załatwienie sprawy klienta. Dlatego też nieczęsto siedzimy za biurkiem i myślimy holistycznie. Na przykład w sporach skupiamy się na spójnej narracji, planujemy do przodu i na różnych płaszczyznach, gdy trzeba – włączając w sprawę aspekty karne. Ten ostatni element z kolei wymaga zbie­rania dowodów i częstego kontaktu z organami ścigania, bo sprawy trze­ba sobie „wychodzić”. Przygotowuje­my się zwykle na „wojnę totalną”, co często ułatwia negocjacje. W ochronie danych staramy się nie narzucać cięż­kich do zastosowania standardów, ale i nie chcemy narażać klientów na od­powiedzialność z tego tytułu.

Z jakich specjalistycznych narzędzi ko­rzystacie podczas prowadzenia śledz­twa i czy są jakieś ograniczenia w ich stosowaniu?

W dobie dynamicznego rozwo­ju technologii i elektroniki, detektywi mają możliwość korzystania z najno­wocześniejszego, najlepszego sprzętu oraz oprogramowania. Nadal jednak niezbędnymi i podstawowymi atrybu­tami pozostają aparat fotograficzny i lornetka. Przydatne są też sprawny samochód operacyjny, telefon oraz kamera wideo. Doskonałe okazują się programy szpiegujące oraz lokalizato­ry GPS, świetnie nadające się do śle­dzenia także samochodów. Obecnie firmy sprzedające sprzęt szpiegujący mają w swej ofercie możliwość mon­towania kamer i dyktafonów niemal­że w każdym przedmiocie użytkowym.

Usługi detektywistyczne w Polsce to dość świeża działalność, o zde­cydowanie krótkiej historii. Regula­cja prawna zawodu detektywa miała miejsce dopiero w 2001 roku. Nie dzi­wi więc fakt, że praca agencji detek­tywistycznych interesuje i fascynuje wiele osób, które nie do końca zdają sobie sprawę, na czym ona tak na­prawdę polega. A różni się ona znacz­nie od tego, co prezentują nam tele­wizja oraz literatura. Detektyw nie jest niezwyciężonym policjantem, a jego praca nie jest łatwa, lekka i przyjemna oraz nie zawsze daje natychmiastowe rezultaty, jak w serialach czy filmach. Zadania detektywa to przede wszyst­kim zdobywanie informacji i mozolne prowadzenie obserwacji.

Czy jest to niebezpieczna praca?

Niejednokrotnie detektyw jest zda­ny sam na siebie i musi liczyć tylko na własne doświadczenie oraz ocenę sy­tuacji. Niemniej jednak jest to zawód potrzebny i bezcenny, ponieważ do­świadczeni prywatni detektywi poma­gają ludziom w trudnych sytuacjach życiowych, kiedy zawodzą już wszyst­kie dostępne rozwiązania.

Jakie sprawy są w pani ocenie najtrud­niejsze?

Te, w których ma się mało informa­cji. Kiedyś szukałam człowieka, który nazywał się tak jak połowa Polaków i nawet nie znałam jego daty urodze­nia. I znalazłam go, choć, po pierw­sze, już nie żył, a po drugie, nazywał się zupełnie inaczej, niż przedstawił się poszukującej go przyjaciółce. Tak wyglądają prawdziwie trudne sprawy, a nie – jak w książkach i filmach – po­ścigi i strzelaniny…

Co skłoniło panią do podjęcia tej wła­śnie pracy?

Detektyw to zawód zwyczajowo kojarzony z mężczyznami. Jak się okazuje, to tylko stereotyp, a rzeczy­wistość wygląda nieco inaczej. Kobie­ty również potrafią prowadzić śledz­two, dobrze spisywać się w tej profesji i – co może wydać się zaskakujące – czasami samym kobietom jest łatwiej przyjść do detektywa tej samej płci.

Bardzo popularnym rozwiązaniem są duety, w których kobieta i mężczy­zna współpracują. Pamiętajmy, że ko­biety potrafią być równie skuteczne, a czasami bywają nawet zdecydowa­nie silniejsze od mężczyzn.

Zdania oczywiście są podzielone i warto przypomnieć, że panie pracują także w policji.

Jak się okazuje, kobiety także świetnie sobie radzą w tej dziedzinie. Czemu więc nie spróbować? Nale­ży mieć niezwykłą siłę przebicia i być pewną swojego wyboru. Kobieta ja­ko detektyw zostanie uznana, jeśli po prostu będzie dobrze wykonywała swój zawód.

Jaka powinna być kobieta w roli detektywa?

Z całą pewnością musi być sil­na, ale przede wszystkim nie może się poddawać po jednej sprawie. Aby wykonywać dany zawód, należy się czymś wykazać. Należy podejść do danej sprawy spokojnie, ale we właści­wy i metodyczny sposób. Niestety, nie każdy ma takie podejście, a niewąt­pliwie cechy charakteru mają tu duże znaczenie.

Ilona Witusińska

Ilona Witusińska, fot. materiały własne

Udostępnij

Możliwość komentowania jest wyłączona.