Zastosowanie plexi w przemyśle i nie tylko
Szkło akrylowe znane powszechnie jako plexi, pleksa czy pleksiglas, to materiał, który na przestrzeni kilku dekad zrewolucjonizował wiele gałęzi przemysłu. Ten niezwykle wszechstronny termoplastyczny polimerem z grupy polimetakrylanów, wyróżnia się przede wszystkim przejrzystością dorównującą szkłu, przy jednoczesnym zachowaniu znacznie większej odporności na uszkodzenia mechaniczne. Co więcej, plexi charakteryzuje się mniejszą wagą w porównaniu do tradycyjnego szkła, dzięki czemu jest idealne do zastosowaniach, w przypadku których waga materiału ma duże znaczenie. Warto również wspomnieć o jego wyjątkowej podatności na obróbkę – można go ciąć, giąć, formować termicznie i kleić, uzyskując pożądane kształty i formy. Te wszystkie zalety sprawiają, że pleksiglas stał się nieocenionym materiałem w takich dziedzinach jak reklama, motoryzacja, lotnictwo, budownictwo czy medycyna.
Najważniejsze właściwości plexi
Pleksiglas, choć z pozoru przypomina zwykłe szkło, kryje w sobie szereg unikalnych właściwości. Przede wszystkim, plexi charakteryzuje się wyjątkową przejrzystością, przepuszczając światło w stopniu nawet wyższym niż tradycyjne szkło – współczynnik przepuszczalności światła sięga nawet 92%. Nie bez znaczenia pozostaje również jego odporność na promieniowanie UV. Dzięki niej nawet długotrwała ekspozycja na działanie promieni słonecznych nie powoduje żółknięcia czy utraty przejrzystości.
Co więcej, plexi to materiał niezwykle lekki – aż o połowę lżejszy od szkła. Ta cecha w połączeniu z wysoką wytrzymałością mechaniczną sprawia, że pleksiglas jest idealnym rozwiązaniem w sytuacjach, gdy zależy nam na zredukowaniu wagi konstrukcji bez utraty jej funkcjonalności. Warto również wspomnieć o jego doskonałej izolacyjności termicznej – plexi przewodzi ciepło znacznie gorzej niż szkło, co przekłada się na lepsze właściwości izolacyjne przegród wykonanych z tego materiału.
Nie sposób pominąć kwestii bezpieczeństwa, które w dzisiejszych czasach odgrywa kluczową rolę w projektowaniu produktów i przestrzeni. Plexi, w przeciwieństwie do szkła, w przypadku uszkodzenia nie rozpada się na ostre, niebezpieczne odłamki, a jedynie pęka lub, w najgorszym przypadku, kruszy się na tępe fragmenty. Ta właściwość czyni go materiałem znacznie bezpieczniejszym w zastosowaniach, gdzie istnieje ryzyko uszkodzeń mechanicznych. Warto tu wspomnieć, że jeszcze wyższą udarnością (odpornością na uderzenia) wyróżnia się poliwęglan lity. Dla przykładu poliwęglan lity 4mm jest aż 25 razy bardziej odporny na uderzenia niż zwykła szyba.
Nie można też zapomnieć o możliwościach kolorystycznych, jakie oferuje pleksiglas. Dostępny jest on w szerokiej gamie kolorów i wariantów – od całkowicie przezroczystych, przez mleczne, kolorowe, aż po lustro akrylowe na wymiar. Co więcej, nowoczesne technologie produkcji pozwalają na uzyskanie efektów specjalnych, takich jak powierzchnie fluorescencyjne, opalizujące czy imitujące inne materiały.
Plexi w reklamie
W branży reklamowej, gdzie liczy się nie tylko przekaz, ale również forma jego prezentacji, plexi stało się materiałem wręcz nieodzownym. I nie ma w tym nic dziwnego – jego wszechstronność, trwałość oraz estetyczny wygląd sprawiają, że znajduje zastosowanie w niezliczonych rozwiązaniach reklamowych, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych.
Przede wszystkim, plexi króluje w produkcji różnego rodzaju szyldów, tablic informacyjnych i ekspozytorów. Dzięki możliwości precyzyjnego cięcia, nawet przy użyciu technologii laserowych pleksa na wymiar służy do tworzenia napisów i logotypów o skomplikowanych kształtach, które następnie mogą być podświetlane. Co więcej, plexi doskonale współgra z nowoczesnymi technologiami druku UV, co pozwala na nanoszenie wysokiej jakości grafik bezpośrednio na jej powierzchnię – efekt jest trwały i odporny na działanie czynników atmosferycznych.
Plexi znalazło też zastosowanie w projektowaniu wystaw sklepowych i stoisk targowych. Przezroczyste lub kolorowe elementy z pleksiglasu, odpowiednio oświetlone, potrafią stworzyć niepowtarzalny klimat, przyciągający uwagę potencjalnych klientów. Co więcej, ich lekkość i łatwość montażu sprawiają, że są idealnym rozwiązaniem dla tymczasowych instalacji, które muszą być często transportowane i montowane w różnych lokalizacjach.
Plexi w motoryzacji, lotnictwie i szkutnictwie
W przemyśle motoryzacyjnym, lotniczym i szkutniczym kluczową rolę odgrywają takie czynniki jak waga, wytrzymałość i bezpieczeństwo. Nic więc dziwnego, że plexi znalazła w tych branżach wiele specjalistycznych zastosowań. Ten niezwykły materiał, lżejszy od szkła, a jednocześnie oferujący wysoką przejrzystość i odporność na uszkodzenia jest nieodłącznym elementem nowoczesnych pojazdów lądowych, powietrznych i wodnych.
W motoryzacji plexi najczęściej kojarzone jest z szybami motocyklowymi, które chronią kierowcę przed wiatrem i owadami, nie ograniczając przy tym widoczności. Jednak to tylko wierzchołek góry lodowej, jeśli chodzi o zastosowania tego materiału. Współczesne samochody wykorzystują elementy z pleksiglasu w reflektorach, lampach tylnych, a także jako osłony wskaźników i wyświetlaczy w kokpicie. Co więcej, w pojazdach zabytkowych i kolekcjonerskich, gdzie oryginalne szyby są niedostępne lub zbyt kosztowne, plexi często służy jako doskonały substytut, pozwalający na odtworzenie oryginalnego wyglądu pojazdu.
Przemysł lotniczy to kolejna dziedzina, która nie mogłaby funkcjonować w obecnej formie bez pleksiglasu. Już w czasie II wojny światowej odkryto jego potencjał jako materiału na osłony kabin samolotów bojowych – lżejszego, a jednocześnie bezpieczniejszego w przypadku uszkodzeń niż tradycyjne szkło. Dzisiaj plexi stanowi standardowy materiał do produkcji iluminatorów w samolotach pasażerskich, a także osłon kokpitów w mniejszych statkach powietrznych. Jego wysoka przejrzystość, odporność na promieniowanie UV oraz mniejsza waga w porównaniu do szkła czynią go idealnym wyborem dla przemysłu, w którym każdy dodatkowy kilogram przekłada się na zwiększone zużycie paliwa.
W szkutnictwie plexi znalazło zastosowanie przede wszystkim jako materiał na okna, świetliki i owiewki w łodziach motorowych, żaglowych oraz jachtach. Jego odporność na wodę morską i słońce, a także mniejsza waga w porównaniu do szkła, sprawiają, że jest to rozwiązanie zarówno praktyczne, jak i ekonomiczne. Co więcej, możliwość formowania termicznego pozwala na tworzenie okien o zakrzywionych kształtach, co jest szczególnie istotne w nowoczesnym projektowaniu jednostek pływających, gdzie coraz większą wagę przywiązuje się do aerodynamiki i estetyki.
Plexi w budownictwie
W nowoczesnym budownictwie plexi odgrywa coraz istotniejszą rolę, znajdując zastosowanie zarówno w zewnętrznych elementach budynków, jak i w aranżacji wnętrz. Ten wszechstronny materiał, dzięki swojej wytrzymałości, lekkości i właściwościom estetycznym, stał się atrakcyjną alternatywą dla tradycyjnego szkła w wielu rozwiązaniach architektonicznych.
Jednym z najbardziej spektakularnych zastosowań plexi w budownictwie są przezroczyste dachy i świetliki. Dzięki wysokiej przepuszczalności światła, a jednocześnie doskonałej izolacyjności termicznej, elementy z pleksiglasu pozwalają na naturalne doświetlenie pomieszczeń, przy jednoczesnym ograniczeniu strat ciepła. Co więcej, nowoczesne technologie produkcji umożliwiają tworzenie płyt o zwiększonej odporności na promieniowanie UV, co przekłada się na ich dłuższą żywotność i zachowanie pierwotnych właściwości optycznych przez wiele lat użytkowania.
Plexi znalazło też zastosowanie w produkcji balustrad, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Przezroczyste balustrady balkonowe czy tarasowe nie tylko zapewniają bezpieczeństwo, ale również nie zakłócają widoku, co jest szczególnie istotne w przypadku budynków zlokalizowanych w atrakcyjnych krajobrazowo miejscach. W przypadku balustrad wewnętrznych, możliwość zastosowania kolorowego pleksiglasu pozwala na tworzenie efektownych, designerskich rozwiązań, które stają się nie tylko elementem zabezpieczającym, ale również istotnym akcentem dekoracyjnym.
Nie można też pominąć roli plexi w projektowaniu ścianek działowych i przegród. W nowoczesnych, otwartych przestrzeniach biurowych czy usługowych, gdzie istnieje potrzeba optycznego i akustycznego wydzielenia stref bez całkowitego ich odizolowania, przezroczyste lub półprzezroczyste elementy z pleksiglasu stanowią idealne rozwiązanie. Dodatkowo, możliwość nadruku na plexi pozwala na personalizację takich przegród, np. poprzez umieszczenie na nich logotypów firmowych czy elementów identyfikacji wizualnej.
Pleksiglas, mimo upływu lat od jego wynalezienia, pozostaje materiałem niezwykle wszechstronnym, znajdującym zastosowanie w coraz to nowych obszarach życia i przemysłu. Jego unikalne właściwości – przejrzystość, lekkość, wytrzymałość i plastyczność – sprawiają, że trudno wyobrazić sobie współczesny świat bez tego niezwykłego tworzywa. W miarę rozwoju technologii produkcji i obróbki plexi, można oczekiwać, że zakres jego zastosowań będzie się dalej poszerzał, a sam materiał będzie ewoluował, dostosowując się do zmieniających się potrzeb i wymagań różnych gałęzi przemysłu.
Zdjęcie: Nataliya Hora / Adobe Stock