Odwołanie od decyzji ZUS – najważniejsze informacje

W przypadku uzyskania negatywnej decyzji ZUS, ubezpieczonemu który nie zgadza się z rozstrzygnięciem organu przysługuje prawo odwołania się od tej decyzji do właściwego sądu, ze względu na przedmiot sprawy oraz ze względu na miejsce zamieszkania ubezpieczonego.

Odwołania od decyzji organów rentowych lub orzeczeń wojewódzkich zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności wnosi się na piśmie do organu lub zespołu, który wydał decyzję lub orzeczenie, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ lub zespół, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji lub orzeczenia. Ważnym jest zatem, aby prawidłowo ustalić datę otrzymania takiej decyzji oraz w poprawny sposób ustalić ostateczną datę złożenia odwołania, bowiem uchybienie temu terminowi powoduje niekorzystne konsekwencje po stronie ubezpieczonego, co do zasady w postaci utraty prawa do skutecznego wniesienia odwołania, bowiem sąd w takim przypadku odrzuci odwołanie wniesione po upływie terminu. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się, jednakże kwestia udowodnienia tego pozostaje po stronie ubezpieczonego.

Samo odwołanie od decyzji ZUS powinno zostać sporządzone na piśmie i spełniać wymogi pisma procesowego. Ponadto odwołanie takie powinno zawierać oznaczenie zaskarżonej decyzji lub orzeczenia, zwięzłe przytoczenie zarzutów oraz wniosków i ich uzasadnienie oraz podpis ubezpieczonego albo osoby odwołującej się od orzeczenia wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, albo przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika ubezpieczonego albo osoby odwołującej się od orzeczenia wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Do odwołania warto dołączyć dowody, przede wszystkim takie, które nie są znane organowi, bowiem nigdy nie zostały tam złożone. W postępowaniu przed sądem można również powołać świadków, którzy mogą potwierdzić okoliczności, na które strona się powołuje.

Odwołanie od decyzji organu rentowego stanowi rolę pozwu, a treść decyzji zakreśla przedmiot badania przez sąd. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot rozpoznania sprawy sądowej wyznacza decyzja organu rentowego, od której wniesiono odwołanie i tylko w tym zakresie podlega ona kontroli sądu zarówno pod względem jej formalnej poprawności, jak i merytorycznej zasadności. W konsekwencji należy więc stwierdzić, że przedmiot sporu sądowego musi mieścić się w zakresie przedmiotowym decyzji organu rentowego. Sąd nie może tym samym zastępować w rozstrzyganiu kwestii ubezpieczeniowych niejako za organ rentowy (z jego pominięciem). Sąd nie może również rozstrzygać o czymś, o czym organ rentowy nie decydował. Jeżeli ubezpieczony zgłosił nowe żądanie, dotychczas nierozpoznane przez organ rentowy, sąd przyjmuje to żądanie do protokołu i przekazuje go do rozpoznania organowi rentowemu.

Co również ważne, od momentu wniesienia do sądu powszechnego odwołania od decyzji organu rentowego, sprawa staje się sprawą cywilną i podlega rozpoznaniu według zasad właściwych dla tej kategorii spraw (nie jest więc sprawą, która toczy się w oparciu o przepisy ustawy o Postępowaniu przed sądami administracyjnymi). Dlatego należy jeszcze raz podkreślić, że postępowanie z zakresu ubezpieczeń społecznych jest postępowaniem cywilnym i obowiązują w nim wszystkie reguły procesowe, również te dotyczące rozkładu ciężaru dowodu oraz terminów do składania wszelkich wniosków dowodowych.

Należy pamiętać, że w takim postępowaniu nie jest dopuszczalne zawarcie ugody, ani poddanie sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego.

Jeżeli poszukują Państwo porady prawnej z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych, w szczególności w kwestii odwołania od decyzji od organów rentowych, zachęcamy do skorzystania z oferty Kancelarii Radcy Prawnego Natalii Zielmachowicz.